پیامدهای اختصاص سوخت نیروگاه‌ها بر اساس راندمان
بر اساس مصوبه ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و با هماهنگی وزارت نیرو، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، در سال جاری تحویل سوخت نیروگاه‌ها بر اساس راندمان و بازدهی آنها انجام می‌شود.
به گزارش رواق، بر اساس مصوبه ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و با هماهنگی وزارت نیرو، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، در سال جاری تحویل سوخت نیروگاه‌ها بر اساس راندمان و بازدهی آنها انجام می‌شود.
این سیاست به منظور بهینه‌سازی مصرف سوخت و افزایش کارایی انرژی اتخاذ شده است. با این حال، این تصمیم می‌تواند تبعات گسترده‌ای در حوزه تولید برق، آلودگی هوا و اقتصاد کشور داشته باشد. با توجه به کاهش تخصیص گاز در فصول سرد و اجبار به استفاده از سوخت‌های آلاینده‌تر، نیاز به بررسی دقیق‌تر این سیاست احساس می‌شود.
کاهش تخصیص گاز به نیروگاه‌ها و پیامدهای آن
با شروع فصل سرما و افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، تخصیص گاز به صنایع و نیروگاه‌ها کاهش می‌یابد. این کاهش در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵.۸ درصد بوده است.
این کاهش باعث می‌شود که نیروگاه‌ها به سوخت‌های جایگزین مانند مازوت و سوخت مایع روی آورند. سوخت‌های جایگزین دارای کیفیت پایین‌تر و آلایندگی بالاتر هستند. احتراق آنها در نیروگاه‌ها باعث انتشار بیشتر آلاینده‌ها مانند دی‌اکسید گوگرد و ذرات معلق می‌شود. این امر به ویژه در شهرهای بزرگ که با بحران آلودگی هوا مواجه هستند، وضعیت را بدتر می‌کند.
سیاست جدید تخصیص سوخت بر اساس راندمان
وزارت نفت به منظور بهینه‌سازی مصرف سوخت، سیاست تخصیص سوخت بر اساس راندمان را اجرا کرده است. این سیاست در ظاهر منطقی به نظر می‌رسد، اما بسیاری از نیروگاه‌های کشور به دلیل فرسودگی تجهیزات و استفاده از فناوری‌های قدیمی، قادر به رعایت استانداردهای راندمان بالا نیستند.
تخصیص کمتر سوخت به نیروگاه‌های با راندمان پایین ممکن است به کاهش تولید برق و در نهایت خاموشی‌های گسترده منجر شود. این کاهش تولید تأثیرات منفی زیادی بر صنایع و اقتصاد کشور خواهد داشت.
تأثیرات زیست‌محیطی و افزایش آلودگی هوا
با کاهش تخصیص گاز، نیروگاه‌ها مجبور به استفاده از سوخت‌های آلاینده‌تری مانند مازوت می‌شوند. این سوخت‌ها دارای کیفیت پایین هستند و نیروگاه‌های قدیمی نمی‌توانند به درستی آنها را بسوزانند. نتیجه این امر انتشار آلاینده‌های بیشتر و افزایش آلودگی هوا است.
این مسئله به‌ویژه در کلان‌شهرهایی مانند تهران و اصفهان که با بحران آلودگی هوا روبرو هستند، مشکلات جدی ایجاد می‌کند. آلودگی هوا مستقیماً بر سلامت عمومی تأثیر منفی می‌گذارد و هزینه‌های درمانی را افزایش می‌دهد.
پیامدهای اقتصادی و اجتماعی کاهش تولید برق
کاهش تولید برق به دلیل کاهش تخصیص سوخت، می‌تواند اثرات اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای داشته باشد. صنایع به برق پایدار وابسته هستند و کاهش تولید برق منجر به کاهش تولید صنعتی و بیکاری خواهد شد. همچنین کمبود برق باعث خاموشی‌های گسترده می‌شود که نه تنها زندگی روزمره مردم را مختل می‌کند، بلکه هزینه‌های اقتصادی را نیز افزایش می‌دهد.
افزایش آلودگی هوا به دلیل استفاده از سوخت‌های آلاینده، فشار زیادی بر سلامت عمومی مردم وارد می‌کند. بیماری‌های تنفسی و قلبی به دلیل آلودگی هوا افزایش می‌یابد و افراد بیشتری به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند. این موضوع فشار زیادی بر سیستم بهداشتی کشور وارد می‌کند و هزینه‌های درمانی را افزایش می‌دهد. همچنین کیفیت زندگی شهروندان به شدت کاهش می‌یابد.
فرسودگی زیرساخت‌ها و نیاز به سرمایه‌گذاری
بسیاری از نیروگاه‌های کشور به دلیل استفاده از تجهیزات فرسوده و فناوری‌های قدیمی قادر به افزایش راندمان نیستند. برای بهبود راندمان، نیروگاه‌ها نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلان در حوزه تجهیزات مدرن و فناوری‌های جدید دارند. بدون این سرمایه‌گذاری‌ها، کاهش تخصیص سوخت به نیروگاه‌ها تنها منجر به کاهش تولید و افزایش استفاده از سوخت‌های آلاینده خواهد شد.
لزوم اصلاح سیاست‌های انرژی و سرمایه‌گذاری
اگرچه سیاست تخصیص سوخت بر اساس راندمان با هدف بهینه‌سازی سوخت اتخاذ شده است، اما در شرایط فعلی کشور نیازمند بازنگری و اصلاحات اساسی است. باید سیاست‌های ترکیبی در نظر گرفته شود که شامل سرمایه‌گذاری در تجهیزات مدرن، تأمین منابع مالی برای بهبود زیرساخت‌های تولید برق و استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر است.
همچنین باید کیفیت سوخت‌های مصرفی بهبود یابد و فرآیندهای احتراق در نیروگاه‌ها ارتقاء یابد تا علاوه بر افزایش راندمان، انتشار آلاینده‌ها نیز کاهش یابد.
سیاست تخصیص سوخت به نیروگاه‌ها بر اساس راندمان، اگرچه با هدف بهینه‌سازی مصرف سوخت اتخاذ شده است، اما در شرایط فعلی کشور و با وجود مشکلات زیرساختی، ممکن است تبعات منفی به همراه داشته باشد. کاهش تولید برق و افزایش آلودگی هوا از جمله پیامدهای این سیاست است که می‌تواند به بحران‌های اجتماعی و اقتصادی منجر شود.
برای جلوگیری از این مشکلات، لازم است سرمایه‌گذاری‌های گسترده در بهبود زیرساخت‌ها و فناوری‌های نیروگاه‌ها انجام شود تا کشور بتواند همزمان با بهینه‌سازی مصرف سوخت، از پیامدهای منفی آن جلوگیری کند.
