نظام آموزشی کشور در برابر کنکور باخت!
دانشگاه صنعتی شریف، این روزها با جنجالی بی‌سابقه بر سر نمرات دانشجویانش مواجه است. ۶۵۰ دانشجو در درس ریاضی ۲ نمره‌ای کمتر از ۶ از ۲۰ کسب کرده‌اند؛ رقمی که هم اساتید و هم دانشجویان را به واکنش واداشته است.
داستان افت نمرات دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف را نمی‌توان جدا از وضعیت کلی آموزش عالی ایران تحلیل کرد. دهه‌هاست که ورود به دانشگاه‌های برتر کشور، نه از مسیر خلاقیت و استعداد علمی، بلکه از طریق حفظ کردن فرمول‌ها و تسلط بر تکنیک‌های تست‌زنی در کنکور ممکن شده است.
در سال‌های اخیر، مدارس غیرانتفاعی، مؤسسات کنکور و کلاس‌های خصوصی، دانش‌آموزانی را به دانشگاه‌ها فرستاده‌اند که شاید مهارت بالایی در انتخاب گزینه صحیح در آزمون‌های چندگزینه‌ای داشته باشند، اما درک عمیقی از مباحث علمی ندارند. این مسئله به‌ویژه در دروس پایه‌ای مانند ریاضی و فیزیک آشکار می‌شود، جایی که مهارت حل مسئله و تفکر تحلیلی جای خود را به روش‌های میانبر برای پاسخ‌گویی سریع در آزمون داده است.
یکی از ریشه‌های اصلی این بحران، تشدید نابرابری آموزشی در ایران است. در سال‌های گذشته، ورود به دانشگاه‌های برتر تقریباً در انحصار فارغ‌التحصیلان مدارس غیرانتفاعی گران‌قیمت قرار گرفته است. این مدارس، نه به دلیل کیفیت علمی بالا، بلکه به دلیل ارائه آموزش‌های فشرده کنکور و برنامه‌های خاص تست‌زنی، دانش‌آموزان را برای قبولی در دانشگاه آماده می‌کنند. نتیجه آن است که نخبگان علمی واقعی، که ممکن است از مناطق محروم یا مدارس دولتی باشند، از رقابت جا می‌مانند.
این پدیده، منجر به شکاف عمیقی میان دانشجویان ورودی دانشگاه‌های برتر و نیازهای واقعی علمی کشور شده است. بسیاری از این دانشجویان، پس از ورود به دانشگاه، دیگر توان رقابت ندارند، چرا که تنها برای قبولی در آزمون آماده شده بودند، نه برای حل مسائل علمی پیچیده.
