دلیل عدم بازگشت ارزهای صادراتی و کاهش قیمت دلار چیست؟
دیوان محاسبات کشور گزارشی منتشر کرده که نشان می‌دهد بیش از ۴.۶ میلیارد دلار از تعهدات ارزی صادرکنندگان، هنوز به کشور بازنگشته است. رقمی که بیش از ۵۱ درصد از کل تعهدات سررسید شده را شامل می‌شود.
دیوان محاسبات کشور گزارشی منتشر کرده که نشان می‌دهد بیش از ۴.۶ میلیارد دلار از تعهدات ارزی صادرکنندگان، هنوز به کشور بازنگشته است. رقمی که بیش از ۵۱ درصد از کل تعهدات سررسید شده را شامل می‌شود.
تا همین چند ماه پیش، صادرکنندگان استدلال می‌کردند که دلیل تأخیرشان، پایین بودن نرخ ارز نیمایی است. آن‌ها می‌گفتند که مجبورند ارز خود را با قیمتی پایین‌تر از بازار آزاد عرضه کنند، و این انگیزه‌ای برای بازگشت ارز باقی نمی‌گذارد. اما با تغییر سیاست‌های ارزی در پائیز ۱۴۰۳ و حذف ارز نیمایی و آغاز به کار سامانه ارز تجاری، قیمت ارز توافقی بیش از ۵۰ درصد افزایش یافت و اختلافش با بازار آزاد به حداقل رسید. اما هنوز خیلی از صادرکننده‌ها، تعهدات‌شان را انجام نداده‌اند.
این مسئله تنها به نرخ ارز مربوط نمی‌شود. چالش‌های ساختاری، محدودیت‌های نقل‌وانتقال پول، سیاست‌های مالی و برخی رویه‌های نادرست، همگی در کنار هم، بازگشت ارزهای صادراتی را به یک مسئله پیچیده تبدیل کرده‌اند. بسیاری از صادرکنندگان هنوز با مشکلات بانکی مواجه‌اند. مسیرهای انتقال ارز، به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی، سخت‌تر از گذشته شده است. برخی صادرکنندگان، تعهدات مالی خارج از کشور دارند و به همین دلیل، ارزهای حاصل از صادرات را در حساب‌های خارجی خود نگه می‌دارند. این مشکل را زمانی می‌توان جدی‌تر دید که بدانیم سیاست‌گذاران هنوز نتوانسته‌اند یک سیستم شفاف و قابل نظارت برای کنترل این جریان‌های مالی طراحی کنند.
در چنین وضعی بانک مرکزی هم به عنوان نهاد اصلی تنظیم‌کننده سیاست‌های ارزی از ابزارهای متعدد خودش برای کنترل بازگشت ارز استفاده نمی‌کند و در قبال متخلفان ارزی اقدام قانونی موثری انجام نمی‌دهد.
