همتی رفت؛ آینده روشن اقتصاد یا وعدههای بیسرانجام؟
در حالی که نرخ تورم ماهانه به بالاترین سطح خود در ۲۳ ماه اخیر رسیده و نرخ ارز در کمتر از هشت ماه، بیش از ۵۷ درصد افزایش یافته است، وزیر معزول اقتصاد، عبدالناصر همتی، همچنان از آیندهای روشن برای اقتصاد ایران طی ماههای آینده صحبت میکرد.
دقیقا در روزهایی که نرخ تورم ماهیانه به بالاترین سطح خود در ۲۳ ماه اخیر رسید و نرخ ارز هم در کمتر از هشت ماه، بیش از ۵۷ درصد افزایش پیدا کرده بود، عبدالناصر همتی، وزیر معزول اقتصاد دولت چهاردهم از آینده روشن برای اقتصاد ایران طی ماههای آینده میگفت. آیندهای که همتی هیچ برنامه مشخص و کارآمدی برای رسیدن به آن ارائه نمیکرد. همین باعث شد که در آخرین روزهای سال 1403، مجلس، رأی اعتمادی که به وزیر اقتصاد داده بود را پس بگیرد و با اکثریت آرا همتی را عزل کند.
روند افزایش نرخ ارز در دولت چهاردهم، گواهی بر ضعف سیاستهای ارزی و تجاری است. نرخ ارز در بازار غیررسمی از زمان آغاز به کار این دولت، ۵۷.۱ درصد رشد کرده است و همچنان نوسانات در این بازار ادامه دارد. این افزایش بهطور مستقیم بر قیمت کالاهای اساسی، بهویژه گروه خوراکیها، تأثیر گذاشته است. همانطور که در بحرانهای ارزی گذشته نیز تجربه شده، تورم در بخش خوراکیها همواره سریعتر و شدیدتر از سایر بخشها بوده است.
دولت چهاردهم بارها اعلام کرده که تکنرخی شدن ارز یکی از اهداف اصلی سیاستگذاری اقتصادی آن است. اما آیا در شرایط فعلی، چنین سیاستی واقعبینانه است؟ برای اجرای سیاست ارز تکنرخی، کشور نیاز به ذخایر ارزی پایدار، ثبات اقتصادی، کنترل تورم، و توسعه بازارهای مالی دارد. در حالی که ایران همچنان با تورم بالا، نوسانات ارزی، و محدودیتهای بینالمللی مواجه است، پافشاری بر این سیاست بدون فراهم کردن مقدمات آن، تنها میتواند به بحرانهای عمیقتر منجر شود.
حالا و با تغییری که در دولت اتفاق افتاد، شاید بتوان نسبت به آینده امیدوارتر بود؛ البته به این شرط که دولت برای حل مشکلات اساسی مردم، تصمیم به تغییر ریل سیاستگذاری اقتصادیاش گرفته باشد.