جلیلی: ضرورت ارزآوری و نقش دولت در جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی
سعید جلیلی با تأکید بر اصلاح قانون نظام بانکی گفت: انضباط مالی در رشد تولید بسیار مؤثر است و اگر این انضباط وجود نداشته باشد، اولین ضربه را تولیدکننده می‌خورد. وی بیان کرد که دولت او به‌صورت جدی به اصلاح قانون نظام بانکی خواهد پرداخت که این اصلاح، ضامن رشد تولید و اقتصاد کشور خواهد بود.
سعید جلیلی از نامزدهای ریاست جمهوری در نشست خود با برخی صنعتگران اعلام کرد: برخی مشکلات صنعتی ریشه قدیمی دارد که لازم است به‌صورت ویژه برای آن کار شود؛ مطالعات و پیشنهادات ما به دولت‌های مختلف در این زمینه سالیان سال است انجام شده و منحصر به دولت شهید رئیسی هم نیست. به لحاظ روش شناسی، اینکه ما بیاییم و صرفاً برخی مشکلات را مطرح کنیم هنر نیست. اگر می‌خواهیم مشکلات خصوصی‌سازی را برطرف کنیم باید ظرفیت‌ها را شناسایی کنیم؛ البته ضعف‌هایی در بخش خصوصی وجود دارد که خود این موضوع باعث جلوگیری از تسهیل کار شده است.
او معتقد است: شروع کار برنامه هفتم همزمان با شروع دولت چهاردهم خواهد بود؛ یعنی یک راه مشخصی وجود دارد. دلیل رشد منفی در دولت های یازدهم و دوازدهم، عدم اتفاق نظر مجلس و دولت در برنامه ششم است؛ تنها برنامه‌ای که توسط مجلس نوشته شد برنامه ششم بود که دولت وقت نیز آن را قبول نداشت.
به‌صورت جدی به اصلاح قانون نظام بانکی می پردازم
دولت بنده به‌صورت جدی به اصلاح قانون نظام بانکی خواهد پرداخت؛ این اصلاح، ضامن رشد تولید و اقتصاد کشور خواهد بود.به گفته این نامزد انتخابات ریاست جمهوری انضباط مالی در رشد تولید بسیار مؤثر است، اگر این انضباط وجود نداشته باشد اولین ضربه را تولیدکننده می‌خورد؛ اگر شما می‌گویید که می‌خواهم اقتصاد دولت فعال باشد، راه آن فعالیت و پیشرفت ریال و کاهش تولید پول است. بانک‌ها نیز تسهیلات را اول به نهادهای همکار خود و سپس به مشتری‌های تراز اول اختصاص می‌دهند و وقتی کار به تولیدکننده می‌رسد از نداشتن بودجه دم می‌زنند؛ دولت بنده به‌صورت جدی به اصلاح قانون نظام بانکی خواهد پرداخت؛ این اصلاح، ضامن رشد تولید و اقتصاد کشور خواهد بود.
جلیلی با تاکید بر اینکه هدف ما ایجاد بستر برای ایفای نقش تمام مردم در حکمرانی جامعه است؛ بر این باور است که اگر ما برای ظرفیت‌های مردمی خود برنامه‌ریزی کنیم، می‌توانیم جهش اقتصادی ایجاد کنیم. احیای کارخانه هپکو و آذراب جزو همین قبیل اقدامات دولت شهید رئیسی بود. باید میدان را شناخت، اگر رقیب و رفیق‌مان را نشناسیم زمین خواهیم خورد؛ عده‌ای می‌گفتند با گفتگو می‌شود همه مشکلات را حل کرد، ما نمی‌گوییم نمی‌شود، اما اگر طرف مقابل خلف وعده کرد چه؟ جواب این است که نباید کشور را معطل آنها نگه داشت.
او گفت: آمریکایی‌ها پس از خلف وعده برجام می‌گفتند که هیچ‌کس نباید از ایران نفت بخرد؛ من همان موقع نامه‌ای به دولت وقت نوشتم که شما از این راه‌ها می‌توانید نفت را به هر میزان که می‌خواهید بفروشید که به آن توجهی نشد.
این نامزد ریارست جمهوری همچنین شب گذشته در میزگرد اقتصادی در پاسخ به این سوال که چرا راه‌حل‌های اقتصادی محقق نمی‌شود؟ گفت: رئیس جمهور باید بداند چه موضوعاتی مهم است و حل آنها اولویت دارد. باور داریم یک جهان فرصت برای ما وجود دارد. ما امکانات طبیعی زیاد و نیروی انسانی خوب داریم. لازمه این فرصت‌ها، جهش ایران است ولی برنامه نیاز دارد که برنامه شب امتحانی نیست و نمی‌شود آن را سفارش داد. رئیس جمهور باید بر برنامه اشراف داشته باشد.
معیشت و زندگی روزمره مردم نباید مورد غفلت واقع شود
جلیلی ادامه داد: منابع با مصارف ما باید هماهنگ باشد. منابع ما باید انضباط لازم را داشته باشد. اگر منابع داشته باشید ولی تلف شود شما چیزی نخواهید داشت. رئیس جمهور باید به انضباط مالی اولویت دهد و در ادامه اقتصاد مولد شکل دهد. معیشت و زندگی روزمره مردم نباید مورد غفلت واقع شود.
اولین شرط حفظ ارزش پول ملی داشتن سازوکاری برای حاکمیت ریال است
وی در پاسخ به این پرسش که چگونه ارزش پول ملی باید حفظ و بازار ارز قابل پیش‌بینی شود؟ گفت: اولین شرط حفظ ارزش پول ملی این است که سازوکاری برای حاکمیت ریال داشته باشیم. شرط انضباط مالی، حفظ حاکمیت ریال است. در عرصه مبادلات خارجی، طرف چون بر دلار حاکمیت دارد، راه دلار را بر ما می‌بندد. برای حکمرانی ریال در کشور سامانه‌ها باید تکمیل شده و بر هم وصل شود تا شفافیت بر تراکنش پولی ایجاد شود. قاچاق و پولشویی ناشی از نبود این سامانه‌هاست. سامانه جامع تجارت، سامانه املاک، سامانه پایگاه رفاه ایرانیان و سامانه مودیان مالیاتی باید کاربردی شود. وقتی بودجه ناتراز باشد به ارزش پول ملی آسیب می‌زند. رشد نقدینگی غیرمنطقی هم همین کار را می کند.
سامانه جامع تجارت، سامانه املاک، سامانه پایگاه رفاه ایرانیان و سامانه مودیان مالیاتی باید کاربردی شود. وقتی بودجه ناتراز باشد به ارزش پول ملی آسیب می‌زند. رشد نقدینگی غیرمنطقی هم همین کار را می کند.
همه دستگاه‌ها باید برای ارزآوری برنامه داشته باشند
او بر این باور است که یکی از برنامه‌های مهم من که به آقای رئیسی هم گفتم این بود که دولت باید برنامه جدی برای ارزآوری داشته باشد. من ارزآوری از فروش نفت را کافی نمی‌دانم و همه دستگاه‌ها باید برای ارزآوری برنامه داشته باشند. چه ماموریتی برای دانشگاها برای ارزآوری دیده شده است؟ دانشگاه استنفورد دهمین هلدینگ بزرگ جهان شده است. ما باید برنامه داشته باشیم و از ظرفیت‌های خود برای ارزآوری استفاده کنیم. دولت نقش تنظیم‌گری هم دارد. خیلی از مشکلات بازار ارز ناشی از این است که برخی کنش‌های ارز در داخل مشکل دارد. برخی معاملات مجاز در بستر غیررسمی انجام می شود چون تنبیهی برای این کار وجود ندارد. باید سازوکار مشخص و رسمی داشته باشیم. در هفته اول دولت باید این سازوکار ابلاغ شود.
این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری همچنین گفت: ده‌ها ساعت درباره برنامه فرایند ارز در کشور بحث کرده‌ایم. بودجه ارزی به شکل روشن نداریم و منابع و مصارف ما روشن نیست. این خود را در تامین و تخصیص ارز نشان می دهد و فاصله بین تخصیص و تامین ارز وجود دارد. این فرایند باید کوتاه شود تا به بازار ارز شوک وارد نشود.
باید از تجربه سایر کشورها استفاده و آن را بومی کرد
وی در پاسخ به این پرسش که استراتژی شما در اقتصاد، اختراع چرخ است یا از تجارب ایران و جهان استفاده می کنید و الگوی شما در اقتصاد شبیه کدام دولت‌های قبلی یا سایر کشورهاست؟ تصریح کرد: ما از تجارب استفاده می کنیم چه تجارب دولت‌های جهان چه دولت های قبلی کشور خودمان. در بحث‌های برنامه هفتم توسعه، شش برنامه قبل و شش برنامه بعد از انقلاب و خاطرات کارگزاران همان مقاطع را خوانده‌ام. باید از تجارب مثبت استفاده کرد تا نیاز نباشد چرخ را بار دیگر اختراع کرد. موضوعی که در سال ۱۳۴۱ وجود داشته هنوز باقی است. باید از تجارب دیگران بهره برد تا این مشکلات برطرف شود. باید از تجربه سایر کشورها استفاده کرد و آن را بومی کرد.
جلیلی درباره چگونگی تامین منابع و سرمایه‌های داخلی و خارجی برای تحقق اهداف خود، بر این باور است: می گویند رشد ۸ درصدی سرمایه می خواهد و این کار ممکن نیست. اگر فناوری خوبی داشته باشید می توانید ارتقای خوبی پیدا کنید. جایی چون سرمایه بوده ولی مدیریت وجود نداشته و کار انجام نشده است. نیروی انسانی متخصص یکی دیگر از فرصت‌هاست. اگر به هوش مصنوعی توجه نکنید، ۴۰ سال عقب می مانید و اگر از آن استفاده کنید، یکدفعه قدرت پیدا می کنید. مدیریت یک بحث جدی است مثلا مدیران عامل بانک‌ها عده‌ای محدود بوده که بین بانک‌ها جابجا شده‌اند و تربیت مدیران بانک باید انجام شود. ممکن است برخی سیاست‌ها ده سال دیگر نتیجه بدهد و نباید خود را محدود به اجرای سیاست‌هایی کرد که در ۴ سال نتیجه جواب بدهد.
وی معتقد است برای تامین سرمایه نباید خود را معطل چند کشور کرد که بیاید و بعد از یک مدت برود. باید سرمایه خارجی قابل اعتماد و اتکا باشد. باید برای استفاده از سرمایه خارجی برنامه داشت. باید توافق های ۲۵ ساله عملی شود تا مردم ثمره آن را ببینند. برای جذب سرمایه خرد کشور برنامه داشت و مردم به آن اعتماد کنند. در مجلس دهم برنامه ساخت پتروپالایشگاه را ارئه کردیم. ما نباید نفت را خام بفروشیم بلکه زنیجره فرآورده ایجاد کنیم تا ارزآوری انجام شود. اگر چند پتروپالایشگاه با جذب سرمایه مردم بسازیم ولی آنها را اطمینان دهیم که برایشان سودآوری خواهد داشت.
ما نباید نفت را خام بفروشیم بلکه زنیجره فرآورده ایجاد کنیم تا ارزآوری انجام شود. اگر چند پتروپالایشگاه با جذب سرمایه مردم بسازیم ولی آنها را اطمینان دهیم که برایشان سودآوری خواهد داشت.
رئیس‌جمهور باید بر بانک مرکزی نظارت کند
وی درباره عملکرد بانک مرکزی، بر این باور است: اقتدار بانک مرکزی در چارچوب وظایفش مهم است. رئیس جمهور حتما باید نظارت داشته باشد تا بانک مرکزی وظایف خود براساس قانون جدید اجرا کند. اگر بانکی خلق پول بی‌رویه می کند، باید بانک مرکزی نظارت داشته باشد. بانک‌ها اول برای بنگاه‌های خود تسهیلات می‌دهند بعد برای دوستان خود و بعد چند تکلیف تسهیلاتی انجام می‌دهند. بانک‌ها در هر عرصه‌ای وارد می شوند ولی باید تخصصی شوند و کارویژه بانک‌ها مشخص شود. بانک‌ها در قبال خلق پول باید محو پول هم انجام دهند. رئیس‌جمهور باید بر بانک مرکزی نظارت کند.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری میگوید امروز با اتحادیه تولیدکنندگان کشور جلسه داشتم و با ۲۲ صنف نشست برگزار کردم که به طرح ۱۷ محور انجامید تا مشخص شود چه موانعی در کار آنان وجود دارد؛ از جمله اینکه دولت تصمیم‌هایی می‌گیرد بدون اینکه مشورت انجام شود و اینکه پس از تصمیم تغییراتی هم انجام می‌شود که نباید چنین باشد. یکی از برنامه‌های من این است که دولت کنار بازرگان و تولیدکننده باشد.
وی افزود: اگر ما امروز از یک جهان فرصت و یک ایران جهش حرف می‌زنیم فقط شعار نیست بلکه یک برنامه علمی است که متناسب با هر ایرانی این ظرفیت وجود دارد. رئیس‌جمهوری باید بتواند این ظرفیت را برای هر ایرانی فراهم آورد.
جلیلی درباره مشکلات کارخانه هپکو نظر خود را اینگونه عنوان کرد: کاری ندارم مراحل قانونی واگذاری هپکو درست بوده یا نه و فساد در واگذاری وجود داشته است یا نه. تولید هپکو از ۱۸۰۰ دستگاه در سال ۸۶ به ۸ دستگاه و حتی صفر دستگاه بین سال های ۹۲ تا ۱۴۰۰ رسیده است. کسی که هپکو به او واگذار شده است، اهلیت نداشته است. بسیاری از مدیران و هیات مدیره شرکت های دولتی براساس روابط سیاسی انتخاب می شوند. ارزیابی این مدیران کجا انجام می شود؟ من اسناد و مدارک هپکو را بررسی کرده و با کارگران و مدیران هپکو دیدار داشته و دو بار از آنجا بازدید داشته ام. افزایش واردات مشکل هپکو نیست. مساله واردات کم و بیش وجود دارد ولی از سال ۱۴۰۲، تولید هپکو به ۸۰۰ دستگاه رسیده و برنامه امسال ۱۶۰۰ دستگاه ماشین آلات است.
