ادعای یارانه ۱۳۶ میلیاردی سوخت/ واقعیت یا اغراق؟
نایب رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی، عنوان کرده که درحال حاضر ۱۳۶ میلیارد دلار یارانه سوخت پرداخت میشود درحالیکه با ۲۰ میلیارد دلار میتوان مشکل ناترازی سوخت را حل کرد. این آمار درحالی اعلام شده که ارگانهای مختلف، آمار و محاسبات متفاوتی از یارانه سوخت و قیمت واقعی آن انتشار دادهاند.
به گزارش رواق ، نایب رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی، عنوان کرده که درحال حاضر ۱۳۶ میلیارد دلار یارانه سوخت پرداخت میشود درحالیکه با ۲۰ میلیارد دلار میتوان مشکل ناترازی سوخت را حل کرد.
سید باقر شریفزاده، باور دارد که اعطای تسهیلات ارزان قیمت و مشوقها برای حرکت نیروگاهها به سمت انرژیهای تجدیدپذیر، یکی از راههای پیشروی دولت برای حل ناترازی سوخت است.
وی تاکید دارد که نبود فناوری و قیمت پایین سوخت، منجر به مصرف بالا و قاچاق سوخت شده است که در این حوزهها باید سیاستگذاری و برنامهریزی شود.
یارانه سوخت بر چه اساسی محاسبه میشود؟
این آمار درحالی اعلام شده که نهادهای مختلف، آمار و محاسبات متفاوتی از یارانه سوخت و قیمت واقعی آن انتشار دادهاند. خرداد سال گذشته، شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی از یارانه ۸۰ میلیارد دلاری سوخت در ۱۴۰۱ خبر داده بود.
رقم یارانه سوخت به صورت مشخص توسط نهاد خاصی محاسبه نمیشود و بنظر میرسد مبنای محاسبه این یارانه، هزینه فرصت از دست رفته دولت برای قیمت فروش سوخت باشد. به عبارت دیگر اگر دولت بنزین سهمیه را ۱۵۰۰ و بنزین آزاد را ۳۰۰۰ تومان به فروش میرساند، در محاسبات یارانه، فرض میکنند که اختلاف قیمت فوب خلیج فارس با قیمت فروش بنزین معادل یارانه پرداختی دولت به بنزین است. به همین ترتیب ادعای این افراد آن است که چون روزانه ۲۵۰ میلیون لیتر سوخت مصرف میشود، اختلاف قیمت کنونی با قیمت فوب در این میزان مصرف، معادل یارانه پنهان ۸۰ میلیارد دلاری خواهد شد.
منتقدین چه میگویند؟
در مقابل، منتقدین باور دارند مبنای این محاسبات دارای اشکال اساسی است چراکه اولا، با افزایش قیمت سوخت و ایجاد تورم، سایر هزینههای دولت نیز افزایش خواهد یافت. به عبارت دیگر، موج افزایش قیمت سوخت ادامهدار خواهد بود و یک چرخهای از تورم و افزایش قیمتها را به دنبال خواهد داشت.
دومین نکته آن است که به کلی دولت نمیتواند سوخت را به قیمت فوب در داخل کشور به فروش برساند چرا که اگر همین سوخت را صادر کند، مجبور است با قیمت بسیار پایینتری نسبت به قیمت فوب صادرات انجام دهد.
نکته بعدی آن است که سوخت، یک ثروت ملی در ایران است و نباید به محل سودجویی تبدیل شود. این دست از کارشناسان باور دارند هرچند قیمت کنونی سوخت و تثبیت آن برای چندین سال درحالیکه تمامی هزینهها طی این سالها افزایش یافته، ناترازی ایجاد کرده است؛ اما قیمتگذاری جدید آن نیز باید متناسب با قیمت تمامشده شرکتهای داخلی باشد، نه قیمتهای جهانی.
به همین ترتیب، بنظر میرسد نه تنها یارانه ۱۳۶ میلیارد دلاری دولت به سوخت، رقم بسیار بزرگی باشد، حتی یارانه سوخت ۸۰ میلیارد دلاری که توسط شرکت پخش و پالایش اعلام شده نیز با منطق اقتصادی همخوانی ندارد. این ارقام درحالی اعلام شدهاند که کل درآمدهای نفتی ایران بهطور متوسط حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار است.
انتهای پیام/.