تامین مالی بدون تورم؛ اوراق مرابحه ارزی و آینده اقتصادی ایران
بانک مرکزی طی روز گذشته از تامین مالی ۱۵۰ میلیون یورویی شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس با استفاده از اوراق مرابحه ارزی خبر داد؛ اما این اوراق چیست و چرا منتشر می‌شود؟
به گزارش رواق، اوراق مرابحه ارزی یکی از ابزارهای نوین بانک مرکزی است که با هدف تأمین مالی ارزی شرکت‌ها و کاهش تنگناهای مالی صنایع کلان طراحی شده است. این اوراق به خریداران امکان می‌دهد با پرداخت یورو یا سایر ارزها، مالکیت مشاع یک دارایی را کسب کرده و در قبال تأمین مالی پروژه‌ها، سود ارزی دریافت کنند.
شرایط خرید اوراق مرابحه ارزی
این اوراق، به دلیل طراحی برای صنایع کلان، شرایط ویژه‌ای دارند. هر ورق معادل ۱۰۰۰ یورو است و حداقل مقدار خرید، ۱۰۰۰ ورقه معادل ۱ میلیون یورو است. بازپرداخت اصل سرمایه و سود این اوراق، که سالانه ۶ درصد تعیین شده، کاملاً به صورت یورو خواهد بود. تضمین پرداخت سود و اصل سرمایه توسط بانک‌های عامل انجام می‌شود. رئیس صندوق توسعه ملی نیز پیش‌تر تأکید کرده است که امکان پرداخت ریالی برای این اوراق وجود ندارد، تا اطمینان خریداران از بازپرداخت ارزی حفظ شود.
شرکت‌های هدف انتشار اوراق
طبق دستورالعمل ابلاغ‌شده توسط مرکز مبادله ارز و طلا در تیرماه ۱۴۰۲، سقف تأمین مالی هر طرح با این اوراق ۲۰۰ میلیون یورو تعیین شده است. این سقف با مجوزهای ویژه قابل افزایش است. هدف از انتشار این اوراق، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تأمین مالی طرح‌های اولویت‌دار بوده است.
برخی از شرکت‌های بزرگ نظیر پالایش گاز بیدبلند، فولاد مبارکه، پتروشیمی بندر امام خمینی (ره)، گل‌گهر و مپنا تاکنون از این ابزار برای جذب سرمایه استفاده کرده‌اند. به عنوان مثال، پالایش گاز بیدبلند توانست ۱۵۰ میلیون یورو از طریق این اوراق تأمین مالی کند و سایر شرکت‌ها نیز درخواست‌های مشابهی ثبت کرده‌اند. در مجموع، تاکنون حدود ۱.۴۹ میلیارد دلار تقاضا برای اوراق مرابحه ارزی در مرکز مبادله ارز و طلا ثبت شده است.
استقبال از انتشار اوراق
در آذرماه ۱۴۰۲، اولین اوراق مرابحه ارزی کشور توسط پالایش گاز بیدبلند به ارزش ۱۰۰ میلیون یورو عرضه شد و با استقبال مناسبی مواجه گردید. اخیراً نیز بانک مرکزی از پایان موفقیت‌آمیز پذیره‌نویسی دومین مرحله اوراق این شرکت به ارزش ۵۰ میلیون یورو خبر داد.
مزایای اوراق مرابحه ارزی
کارشناسان اقتصادی معتقدند این ابزار نوین، نه تنها تنگناهای مالی صنایع پیشرو را کاهش می‌دهد، بلکه ارزآوری و جذب سرمایه‌گذاری خارجی را نیز افزایش می‌دهد. از دیگر مزایای این اوراق، می‌توان به تأمین مالی بدون آثار تورمی اشاره کرد. با گسترش استقبال از این ابزار، زیرساخت‌های اقتصادی ایران می‌تواند بهبود یافته و زمینه برای توسعه پایدار صنایع کلیدی کشور فراهم شود.
