بررسی رشد اقتصادی ۶ ماهه ایران در ۱۴۰۳؛
تضعیف موتور رشد اقتصاد ایران؛ کاهش شتاب در بخشهای کلیدی اقتصاد
روند رشد اقتصادی در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ با وجود تداوم رشد مثبت، کاهش شتاب در بخشهای کلیدی مانند نفت و صنعت را نشان میدهد؛ موضوعی که هشداری جدی برای سیاستگذاران اقتصادی به شمار میرود.
به گزارش رواق، رشد اقتصادی کشور در سهماهه تابستان ۱۴۰۳ حدود ۲.۷ درصد اعلام شده که نسبت به رشد ۳.۱ درصدی بهار همین سال کاهش یافته است. همچنین نرخ رشد اقتصادی بدون در نظر گرفتن فروش نفت خام، حدود ۲.۳ درصد بوده که در مقایسه با فصل گذشته ۰.۳ درصد کمتر است.
در مجموع، عملکرد تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه در ششماهه اول سال ۱۴۰۳ رشد تقریبی ۲.۹ درصدی با نفت و ۲.۴ درصدی بدون نفت را رقم زده است.
با توجه به نوسانات الگوی رشد اقتصادی در ایران، تداوم رشد مثبت در سه سال اخیر میتواند نشاندهنده پویایی فعالیتهای اقتصادی باشد. این در حالی است که کاهش نرخ رشد اقتصادی در ششماهه گذشته تنها به افت ارزش افزوده گروه نفت محدود نمیشود، بلکه سایر گروههای تولیدی نیز با کاهش رشد مواجه شدهاند.
کاهش سرعت رشد ارزش افزوده نفتی
بررسیها نشان میدهد که در ششماهه ابتدایی سال جاری، رشد ارزش افزوده گروه نفت حدود ۹.۳ درصد بوده که نسبت به رشد ۲۰.۹ درصدی دوره مشابه سال قبل، کاهش قابل توجهی داشته است.
در مقابل، گروه خدمات، گروه صنایع و معادن، و گروه کشاورزی به ترتیب ۲.۲، ۲.۴ و ۲.۸ درصد رشد ارزش افزوده را تجربه کردهاند. با این حال، تمامی این گروهها بهجز کشاورزی نسبت به ششماهه ابتدایی ۱۴۰۲ کاهش رشد داشتهاند.
زنگ خطر رشد صنعت در تولید ارزش افزوده
بر اساس آمارهای منتشرشده، بیشترین رشد در میان زیرگروههای بخش صنعت و معدن متعلق به گروه ساختمان با رشد ۵.۵ درصد بوده که نسبت به سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته است.
از سوی دیگر، زیرگروه صنعت تنها ۳.۷ درصد رشد داشته که کمتر از رشد ۴.۵ درصدی آن در سال ۱۴۰۲ است.
در بخش خدمات، زیرگروههای هنر و تفریح و اطلاعات و ارتباطات بیشترین رشد ارزش افزوده را داشتهاند. بر اساس دادههای بانک مرکزی، نرخ رشد این دو زیرگروه به ترتیب ۲۰.۸ درصد و ۱۴.۷ درصد بوده است.
خدمات، پیشتاز رشد اقتصادی ایران
در نتیجه، از میان رشد ۲.۹ درصدی اقتصاد طی ششماهه ابتدایی سال جاری، ۱ واحد درصد مربوط به بخش خدمات، ۰.۸ واحد درصد از صنعت و معدن، ۰.۷ واحد درصد از بخش نفت و گاز، و ۰.۴ واحد درصد از رشد ارزش افزوده گروه کشاورزی بوده است.
روند رشد اقتصادی در نیمه اول سال ۱۴۰۳ نشان میدهد که اگرچه اقتصاد کشور همچنان در حال رشد است، کاهش نرخ رشد در بخشهای کلیدی مانند نفت و صنعت هشداری برای سیاستگذاران اقتصادی محسوب میشود. در عین حال، رشد بالای زیرگروههای خدمات مانند هنر و تفریح و اطلاعات و ارتباطات، ظرفیتهای جدیدی را در اقتصاد کشور نمایان کرده است.