ظرفیت نیروگاه‌ها ناکافی، تقاضا رو به رشد؛ هشدار برای آینده صنعت برق
بررسی شاخص‌های کلان صنعت برق در نیمه نخست سال جاری حاکی از آن است که حرکت به سمت تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه در این بخش، به‌طور قابل توجهی کندتر از حد انتظار بوده و با سرعت فعلی، دستیابی به اهداف تعیین‌شده تا سال ۱۴۰۷ با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد.
به گزارش رواق، افزایش ناترازی میان تولید و تقاضای برق طی سال‌های گذشته، محدودیت‌هایی مانند قطعی برق در بخش‌های مختلف را در پی داشته است. با توجه به اینکه اعمال قطعی و محدودیت‌های مصرفی، تنها راهکار کوتاه مدت و مقطعی است، لازم است تا با افزایش تولید برق، این ناترازی پوشش داده شود.
چشم‌انداز صنعت برق ایران در ۱۴۰۷
در برنامه هفتم توسعه، هدفگذاری شده تا ظرفیت اسمی نیروگاه‌های ایران از حدود ۹۲.۳ هزار مگاوات در سال ۱۴۰۲، به ۱۲۴ هزار مگاوات در پایان برنامه برسد که ۱۲ هزار مگاوات از این میزان افزایش، شامل تولید برق توسط نیروگاه‌های تجدیدپذیر است.
هدف دیگری که در این برنامه پیش‌بینی شده، رسیدن به تراز مثبت ۱.۶ هزار مگاواتی بین تولید و تقاضای برق در زمان اوج مصرف است. این هدف درحالی در سند برنامه هفتم به ثبت رسیده که در سال گذشته ناترازی میان تولید و مصرف در زمان اوج بار بیش از ۱۷.۵ هزار مگاوات بوده است.
علاوه بر افزایش ظرفیت اسمی و عملی تولید برق در سند برنامه هفتم، ارتقای راندمان نیروگاه‌ها از ۳۹ درصد فعلی به ۴۴ درصد و احداث نیروگاه‌های جدید با راندمان ۵۵ درصد نیز جزو اهداف این برنامه هستند.
اکنون با گذشت ۶ ماه از اولین سال برنامه توسعه، می‌توان بررسی کرد که کشور در این مدت به چه بخشی از اهداف دست یافته است.
عدم مدیریت تقاضا و رشد ناکافی تولید برق
برای دستیابی به هدف ظرفیت اسمی تولید ۱۲۴ هزار و ۴۸۵ مگاواتی، لازم است سالانه ظرفیت تولید ۶ درصد افزایش یابد.
به بیان دیگر، در پایان تابستان امسال ظرفیت اسمی تولید باید به ۹۴.۶ هزار مگاوات می‌رسید. این درحالی است که آمارها نشان می‌دهند ظرفیت تولید برق کشور در پایان تابستان ۱۴۰۳ کمتر از ۹۳.۸ هزار مگاوات بوده است. همچنین از میان افزایش ۱.۴ هزار مگاواتی ظرفیت تولید در نیم‌سال ابتدایی ۱۴۰۳، تنها ۱۱۲ مگاوات سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر است.
از سوی دیگر، برنامه هفتم پیش‌بینی می‌کرد که نیاز مصرق برق در زمان اوج بار باید تا پایان برنامه حداکثر به ۸۵.۵ هزار مگاوات برسد. این هدف که نشانگر رشد ۳ درصدی مصرف در طول برنامه است، در سال ابتدایی برنامه محقق نشده است.
آمارها نشان می‌دهند در ۶ ماهه ابتدای سال جاری، نیاز به مصرف برق به ۷۹.۸ مگاوات افزایش یافته که ۳.۹ مگاوات بیشتر از هدف تعیین شده در قانون است.
بر اساس گزارشی که مرکز پژوهش‌ها تهیه کرده، بررسی وضعیت شاخص‌های برق در شش ماهه اول سال جاری نشان می‌دهد که سرعت حرکت به سوی تحقق اهداف برنامه هفتم در بخش برق، بسیار کمتر از میزان مطلوب بوده است. بنظر می‌رسد در صورتیکه این وضعیت ادامه پیدا کند، دستیابی به اهداف برنامه هفتم دور از انتظار باشد.
گزارش مذکور عنوان می‌کند رشد اندک نیروگاه‌های تجدید پذیر و عدم مدیریت رشد فزاینده تقاضای برق، از جمله مهم‌ترین موانع رسیدن به اهداف برنامه هفتم در این حوزه هستند.
