بودجه 1404؛ هزینه‌ای بر دوش همه ایرانیان!
بررسی بودجه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که دولت بدون انجام اصلاحات اساسی در ساختار مالی خود، همچنان گرفتار هزینه‌های جاری است. توسعه عمرانی و زیرساختی که باید موتور محرک اقتصاد باشد، بار دیگر در حاشیه قرار گرفته و بخش بزرگی از منابع کشور صرف پوشش هزینه‌های جاری شده است.
با نگاهی به لایحه بودجه ۱۴۰۴، اولین چیزی که جلب توجه می‌کند، سهم بسیار بالای هزینه‌های جاری است. طبق آمار، از کل بودجه ۸۶.۳ درصد معادل ۲۶۷۸ همت مربوط به هزینه‌های جاری دستگاه‌های دولتی است، در حالی که تنها ۱۳.۷ درصد معادل ۴۲۵ همت برای بودجه عمرانی در نظر گرفته شده است. این بدان معناست که بخش عمده‌ای از درآمدهای کشور صرف پرداخت حقوق، هزینه‌های جاری دولت و حمایت‌های اجتماعی می‌شود، بدون آنکه برنامه‌ای مشخص برای توسعه اقتصادی، افزایش بهره‌وری و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی داشته باشیم.
یکی از مهم‌ترین بخش‌های بودجه ۱۴۰۴، رقم ۷۷۷ همت برای صندوق‌های بازنشستگی است. این رقم شامل ۳۹۴ همت برای صندوق بازنشستگی کشوری، ۱۸۵ همت برای صندوق لشکری و ۱۸۰ همت برای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان است. اما این ارقام به‌جای آنکه نشانه‌ای از بهبود وضعیت رفاهی بازنشستگان باشد، بیشتر نشان‌دهنده بحران عمیق نظام تأمین اجتماعی کشور است.
درواقع، هر سال دولت مجبور است مبالغ بیشتری را از بودجه عمومی به صندوق‌های بازنشستگی اختصاص دهد، چراکه این صندوق‌ها با مشکل کسری منابع و عدم تعادل ورودی و خروجی مواجه هستند. ساختار معیوب این صندوق‌ها که در آن تعداد پرداخت‌کنندگان حق بیمه نسبت به مستمری‌بگیران کمتر شده، باعث شده است که دولت به‌جای اصلاح این ساختار، با پرداخت‌های سالانه از محل بودجه عمومی، این بحران را موقتاً مدیریت کند.
یکی از مهم‌ترین مشکلات بودجه ۱۴۰۴، کاهش سهم پروژه‌های عمرانی است. تنها ۱۳.۷ درصد از بودجه دستگاه‌های اجرایی به بخش عمرانی اختصاص داده شده است، در حالی که کشور برای رشد اقتصادی به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حمل‌ونقل، نیروگاه‌های برق، انرژی‌های تجدیدپذیر و توسعه فناوری‌های نوین نیاز دارد.
